ورق روغنی st12 چیست؟
این ورق ها نوعی آلیاژ فلزی هستند که با گذر از فرآیندهای خنکسازی دقیق و فشردهسازی در دمای پایین تولید میشوند و به دلیل ظاهر براق و سطح لغزنده خود، به نام ورق با پوشش روغنی یا ساده هم مشهور هستند. ورق st12 به خاطر ویژگیهای منحصربهفردی نظیر استحکام کششی بالا، انعطافپذیری فوقالعاده و ظاهر صاف، در صنایع گوناگونی از جمله تولید خودرو، ساختمانسازی، ساخت لوازم خانگی و بسیاری زمینههای دیگر به کار میرود.
محصول مورد نظر که با استاندارد مشخصی در صنعت شناخته میشود، به دلیل قابلیت خم شدن و شکلدهی آسان، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. ظاهر صاف و صیقلی این ورق با کیفیتی بیشتر از یک سطح بسیار صاف، آن را برای کاربردهایی که ظاهر نهایی محصول اهمیت دارد، ایدهآل میسازد.
آنچه در این مقاله میخوانید
ورق st12 چیست؟
ورق مورد نظر، نوعی فلز صنعتی است که در دمای پایین و با فشارهای زیاد شکلدهی میشود و به دلیل ظاهر براق و سطح لغزندهاش، جزو فلزات سرد دستهبندی میگردد. این فلز، در فرآیند تولید، ابعاد دقیقتر و کیفیت سطح بالاتری پیدا میکند. ساختار کلی این فلز، مشابه فلزات با پوشش روغنی است و با نامهای دیگری مانند فلز کششی یا فلز ساده نیز شناخته میشود. این فلزات پس از فرآوری، به شکل رول درآمده و برای مراحل بعدی آماده میشوند.
کاربردهای ورق st12
کاربردهای مختلف این ورق شامل موارد زیر می شوند:
- استفاده در تسمههای فلزی: این ورق روغنی، ماده اولیه برای تولید نوارهای فلزی است که در صنایع مختلفی مانند ساختوساز، خودروسازی و بستهبندی استفاده میشوند. این نوارها به دلیل مقاومت در برابر زنگزدگی و انعطافپذیری بالا، برای کاربردهای گوناگون مناسب هستند. از این فلزات، در صنایع مختلفی مانند ساختمانسازی، خودروسازی و بستهبندی استفاده می کنند.
- ساخت لوله و میلههای فلزی: این محصولات بنیان تولید نوارهای فلزی هستند که در بسترهای گوناگونی از جمله ساختوساز، ماشینآلات متحرک و لفافسازی کالاها به کار گرفته میشوند. این ورق های شکلپذیر و مقاوم در برابر فرسایش، گزینهای مطلوب برای کاربردهای متنوع به شمار میآیند.
- تولید پانلها و پوششهای فلزی: از دیگر موارد کاربرد این ورق ها می توان به استفاده از آن ها در درب و پنجره اشاره کرد، زیرا به دلیل مقاومت مناسبی که در برابر زنگ زدگی دارند، می توانند برای استفاده در محیط های مرطوب گزینه ای مناسب به شمار بروند.
- ساخت قطعات صنعتی: استفاده از این ورق ها در صنایع خودرو سازی، بخش های ساختمانی و صنعتی هم بسیار رایج است.
- تابلو سازی: از آن جا که می توان این ورق ها را به رنگ های مختلف تولید کرد و همینطور امکان شکل پذیری هم دارند، در نتیجه می توان از آن ها در تولید تابلوهای تبلیغاتی استفاده کرد.
- ساخت مبلمان و لوازم خانگی: ورق های روغنی مورد نظر برای استفاده در لوازم خانگی و مبلمان هم گزینه ای مناسب به حساب می آیند.
مزایای ورق st12
در صنایع مختلف، ورق st12 جایگاه ویژه ای دارد. این محصول، با طی کردن مراحل نورد سرد، سطحی هموار و یکنواخت به دست آورده و ابعاد آن با ظرافت و دقت فراوان کنترل می شود. این ویژگی ها، این محصول را برای کاربردهایی که نیازمند دقت و ظرافت هستند، مانند تولید قطعات الکترونیکی، ساخت بدنه خودروهای لوکس و یا تولید لوازم خانگی با طراحی مدرن، به انتخابی ایده آل تبدیل کرده است.
- قابلیت شکلپذیری: ورق ST12 به دلیل فرآیند نورد سرد، قابلیت شکلپذیری بسیار خوبی دارد و میتوان آن را به راحتی به اشکال مختلف درآورد.
- کیفیت سطح: سطح صاف و یکدست این ورق، امکان پرداخت و رنگآمیزی با کیفیت بالا را فراهم میکند.
- استحکام و دوام: ورق ST12 از استحکام و دوام بالایی برخوردار است و در برابر ضربه و فشار مقاومت خوبی نشان میدهد.
- مقاومت در برابر خوردگی: پوشش روغنی روی این ورق، از آن در برابر رطوبت و خوردگی محافظت میکند.
- قابلیت جوشکاری: این محصول قابلیت جوشکاری خوبی دارد و میتوان آن را به راحتی به سایر قطعات متصل کرد.
- تلرانس ابعادی دقیق: ابعاد این ورق با دقت بسیار بالایی کنترل میشود و این امر، استفاده از آن را در کاربردهای دقیق امکانپذیر میکند.
- کاربردهای متنوع: ورق ST12 در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، لوازم خانگی، الکترونیک و ساختمانسازی کاربرد دارد.
معایب ورق st12
در کنار مزایای فراوان ورق ST12معایبی نیز وجود دارد که در انتخاب و استفاده از آن باید مدنظر قرار گیرد که در ادامه این معایب را بررسی میکنیم:
- حساسیت به زنگزدگی: علیرغم پوشش روغنی، ورق ST12 در محیطهای مرطوب و خورنده مستعد زنگزدگی است. این امر، نیاز به حفاظتهای جانبی مانند رنگآمیزی یا گالوانیزاسیون را ایجاب میکند.
- محدودیت در ضخامت: تولید ورق ST12 در ضخامتهای بسیار بالا یا پایین، با چالشهایی همراه است. این محدودیت، دامنه کاربرد آن را در برخی صنایع خاص محدود میکند.
- هزینه نسبتاً بالا: فرآیند تولید نورد سرد و کنترل کیفیت دقیق، هزینه تولید ورق ST12 را نسبت به ورقهای نورد گرم افزایش میدهد. این امر، میتواند در پروژههایی با بودجه محدود، یک چالش محسوب شود.
- محدودیت در جوشکاری: با وجود قابلیت جوشکاری، در فرایند جوشکاری این ورق باید دقت بالایی به کار گرفته شود، زیرا ممکن است باعث ایجاد ترک و یا تغییر در خواص مکانیکی آن شود.
روش تولید ورق st12
فرایند شکلدهی فلزات، که به نورد موسوم است، به دو شیوه بنیادین تقسیم میشود: نورد در حرارت بالا و نورد در دمای پایین. نورد در حرارت بالا، با نرمکردن فلز، قابلیت انعطافپذیری آن را افزایش داده و شکلدهی را تسهیل میکند. در مقابل، نورد در دمای پایین، صلابت و دقت در اندازه را به فلزات میبخشد.
این مقاله را حتما بخوانید: با ورق st13 آشنا شوید؟
صفحات فولادی که در زندگی روزمره با آنها مواجه میشویم، اغلب از طریق نورد در دمای پایین تولید میگردند. پس از آنکه فلز در حرارت بالا به شکل نواری عظیم درمیآید، این نوار به مرحله نورد در دمای پایین وارد میشود. در این مرحله، نوار فلزی چندین مرتبه از میان غلطکهای قدرتمند عبور کرده تا به ضخامت و اندازههای مطلوب دست یابد.
پیش از نورد در دمای پایین، سطح نوار فلزی بهدقت پاکسازی میشود. این عمل برای جلوگیری از آسیب به غلطکها و ارتقای کیفیت سطح نهایی ورق ضروری است. یکی از روشهای پاکسازی، شستشو با اسید است که در آن سطح فلز با اسید شسته میشود تا هرگونه آلودگی و اکسید زدوده گردد.
پس از شستشو با اسید، نوار فلزی مجدداً نورد شده و سپس عملیات دیگری نظیر شستشوی الکترولیتی، بازپخت و نورد سطحی بر روی آن انجام میشود تا به ویژگیهای مکانیکی و فیزیکی مورد نظر دست یابیم. در پایان، سطح ورق صاف و براق شده و برای کاربردهای گوناگون آماده میگردد.
مشخصات ورق st12
به دلیل مقاومت فوقالعادهاش در برابر فشار و کشش، ورق ST12 در میان انواع ورقهای روغنی جایگاه ویژهای دارد. این ویژگی منحصربهفرد، آن را به گزینهای ایدهآل در صنایع گوناگون، بهویژه در کاربردهایی که استحکام حرف اول را میزند، تبدیل کرده است. این دوام، حاصل وجود عناصر خاصی در ساختار شیمیایی آن است. وجود مقادیر بالاتری از کربن و منگنز در ترکیب شیمیایی ورق ST12، نسبت به سایر گریدها، دلیل اصلی این استحکام خارقالعاده است. کربن، عنصری کلیدی در افزایش مقاومت فولاد، نقش بسزایی در ایجاد این ویژگی در ورق ST12 ایفا میکند.
-
مشخصات ظاهری
ST12، با سطحی یکنواخت و براق، نمایانگر کیفیت بالای فرآیند نورد سرد است. این ورق، که در ضخامتهای متنوعی قابل تهیه است، از نظر ابعادی دقت فوقالعادهای دارد و لبههای آن صاف و بدون اعوجاج است. رنگ نقرهای مات آن، نشاندهنده پوشش روغنی است که وظیفه حفاظت از سطح ورق در برابر عوامل محیطی را بر عهده دارد.
-
آنالیز شیمیایی
آنالیز شیمیایی ورق ST12کلید درک خواص مکانیکی و کاربردهای متنوع آن است. این ورق، که از فولاد کمکربن ساخته میشود، حاوی مقادیر مشخصی از عناصر آلیاژی است که به آن ویژگیهای منحصربهفردی میبخشند. کربن، بهعنوان عنصر اصلی، نقش تعیینکنندهای در استحکام و سختی ورق دارد. مقادیر کنترلشده منگنز، انعطافپذیری و قابلیت شکلدهی آن را بهبود میبخشد. همچنین، حضور ناخالصیهایی مانند فسفر و گوگرد، در مقادیر بسیار کم، بهدقت کنترل میشود تا از تأثیر منفی بر کیفیت ورق جلوگیری شود.
-
مشخصات مکانیکی
ورق ST12 با ویژگیهای مکانیکی متمایز، جایگاه ویژهای در صنعت دارد. این ورق، که از فرآیند نورد سرد تولید میشود، از استحکام کششی و تسلیم بالایی برخوردار است که آن را برای کاربردهایی با تنشهای زیاد مناسب میسازد. انعطافپذیری مناسب ورق ST12، امکان شکلدهی و فرمدهی پیچیده را فراهم میکند. همچنین، سختی بالای آن، مقاومت در برابر سایش و خراشیدگی را تضمین میکند.
چگالی ورق st12
چگالی ورق ST12 که از فولاد کمکربن ساخته میشود، تقریباً 7.85 گرم بر سانتیمتر مکعب است. این مقدار، نشاندهنده جرم واحد حجم ورق بوده و در محاسبات مربوط به وزن و طراحی سازهها اهمیت دارد. چگالی ورق ST12، تحت تأثیر عناصر آلیاژی موجود در آن قرار دارد. بااینحال، به دلیل درصد پایین عناصر آلیاژی در این نوع فولاد، تغییرات چگالی جزئی است.
ابعاد و استانداردهای ورق st12
این ورق روغنی مهم که در صنایع مختلف کاربرد دارد، بر اساس استانداردهای مشخصی تولید میشود. این استانداردها، که عمدتاً از مراجع بینالمللی مانند DIN آلمان نشأت میگیرند، تضمینکننده کیفیت و ویژگیهای مکانیکی و شیمیایی ورق هستند.
تفاوت های ورق st12 و st14
ورقهای ST12 و ST14، هر دو از خانواده ورقهای روغنی هستند که در صنایع مختلف کاربرد دارند. با این حال، تفاوتهای کلیدی در خواص و کاربردهای آنها وجود دارد:
-
قابلیت شکلدهی:
ورق ST14 به دلیل انعطافپذیری و قابلیت شکلدهی بیشتر، برای کاربردهایی که نیاز به کشش عمیق دارند، مانند تولید قطعات پیچیده خودرو و لوازم خانگی، مناسبتر است.
ورق ST12 با استحکام بالاتر، برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر فشار و کشش دارند، مانند ساخت قطعات سازهای، مناسبتر است.
-
استحکام:
به دلیل دارا بودن عناصر آلیاژی بیشتر در st12، استحکام کششی و تسلیم بالاتری نسبت به ورق ST14 دارد، اما ورق ST14 با انعطافپذیری بیشتر، استحکام کمتری دارد.
-
ترکیب شیمیایی:
تفاوت در ترکیب شیمیایی، به ویژه میزان کربن و منگنز، عامل اصلی تفاوت در خواص مکانیکی این دو ورق است. در st12 میزان کربن نسبت به st14 بیشتر است.
-
قیمت:
به طور معمول قیمت ورق st12 به دلیل دارا بودن عناصر آلیاژی بیشتر و استحکام کششی بهتر، قیمت بالاتری نسبت به ورق ST14 دارد.
کارخانه های تولید کننده ورق st12
تولید ورق ST12 که در صنایع مختلف کاربرد دارد، توسط کارخانجات متعددی در سراسر جهان انجام میشود. در ایران نیز کارخانجات متعددی در این زمینه فعالیت می کنند. برخی از کارخانجات داخلی و خارجی شناخته شده در این زمینه عبارتند از:
فولاد مبارکه اصفهان، بزرگترین تولیدکننده فولاد در ایران و خاورمیانه است و انواع ورقهای فولادی از جمله ورق ST12 را تولید میکند. فولاد مبارکه با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته، محصولات با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای بینالمللی تولید میکند.
از دیگر کارخانه های تولید کننده این محصول می توان به فولاد غرب آسیا، فولاد هفت الماس و برخی کارخانه های چینی اشاره کرد.
جمع بندی
ورق روغنی ST12، محصولی کلیدی در صنایع گوناگون، با ویژگیهای منحصربهفرد خود، جایگاهی ویژه یافته است. این ورق، که با فرآیند نورد سرد تولید میشود، سطحی صاف و یکنواخت دارد که آن را برای کاربردهایی که نیاز به دقت و ظرافت دارند، ایدهآل میسازد. قابلیت شکلپذیری بالای ST12، امکان تولید قطعات پیچیده با کمترین ضایعات را فراهم میکند. از ساخت قطعات خودرو گرفته تا لوازم خانگی و تجهیزات صنعتی، این ورق در طیف وسیعی از محصولات به کار میرود. مقاومت مناسب در برابر خوردگی و استحکام قابل قبول، از دیگر مزایای ST12 هستند که آن را به گزینهای مطمئن برای تولید محصولاتی با طول عمر بالا تبدیل میکنند.