انواع ورق کانکسی و کاربرد های مختلف آنها

در این پست امروز به انواع ورق کانکسی و کاربرد های مختلف آنها که در صنایع مخلف استفاده می شود پرداختیم :

کانکس چیست؟

کانکس اتاقکی پیش ساخته است که می توان آن را به عنوان یکی از مناسب ترین سازه ها برای اسکان موقت دانست و به همین منظور ورق کانکسی نیز در طرح ها و اندازه های مختلف تولید می شود. انواع مختلف کانکس  با توجه به نوع کاربردشان برای مصارف عمومی یا اختصاصی تولید می شوند. به همین خاطر در تولید انواع کانکس از پوششهای متنوعی همچون انواع ورقهای گالوانیزه و پانل های ساندویچی استفاده می شود که هر کدام از آنها دارای ویژگی خاصی هستند. امروزه ورق های به کار رفته در تولید کانکس از کیفیت بسیار خوبی برخوردار هستند و به همین دلیل می توان به مدت طولانی از آن ها استفاده کرد. جهت آشنایی بیشتر با انواع ورق کانکسی،  مهم ترین انواع آن در ادامه معرفی خواهند شد.

ورق های پانلی یا ورقی؟

از مهمترین ویژگی کانکس ها، قابلیت جا به جایی آنها بوده و به همین دلیل در ساخت آنها از ورق کانکسی مقاوم و سبک استفاده می شود. در این قسمت به ارائه ویژگیهای کانکسهای مختلف می پردازیم. در ساخت کانکس های مختلف از ورق کانکسی پیش ساخته متفاوتی استفاده می شود. پر مصرف ترین انواع این ورقها ، ورقهای پانلی و ورقی است. هر یک از این ورقها مزایا و معایبی دارند که به اختصار به آنها پرداخته می شود.

● کانکس پانلی

یک سازه پیش ساخته است که برای شرایط اقلیمی خاص (آب و هوای خیلی سرد یا خیلی گرم) مناسب است. در این کانکس ها از دو ورق کانکسی با لایه تزریق شده ای از پلی یورتان به عنوان عایق حرارتی (ساندویچ پانل) استفاده می شود. کاربرد این سازه که مشابه یک اتاقک عایق عمل می کند در سازه های مسکونی و اداری موقت در مناطق سرد یا گرم و همچنین حمل و نقل مواد فاسد شدنی است. از مزایای این ورقها میتوان به سبک بودن، مقاومت، عایق بودن و عمر بالا، اشاره نمود. اما معایب این ورقها از جمله قیمت تمام شده بالا، سادگی سازه، محدودیت در اجرای طرحهای منحنی و فرمهای خمیده و پیچیده، سبب محدودیت کاربرد آنها شده است.

● کانکس ورقی

در تولید این کانکسها از ورقهای کانکسی گالوانیزه بر روی اسکلت فلزی پیش ساخته استفاده می شود. در صورت نیاز، عایق بندی در این کانکسها به روش دستی و با استفاده از پشم شیشه یا پلی یورتان و یا ترکیبی از هر دو انجام می شود. سپس از داخل با انواع پوشش های قابل شستشو مثل کامپوزیت یا فایبرگلاس پوشانده می شوند. از مزایای این ورقها می توان به سرعت در آماده سازی، تنوع زیاد طرح های منحنی و رنگی و قیمت مناسب تر اشاره کرد. همچنین به علت استفاده از اسکلت آهنی، امنیت آن بیشتر است. اما مهمترین عیب این کانکس ها اتلاف انرژی به دلیل کارایی نامناسب عایق بندی دیواره های آن است.

بنابراین مهمترین تفاوت در ورقهای کانکسی استفاده شده در این دو کانکس، تفاوت در قابلیت عایق بندی آنهاست. در کانکس ورقی سازه به دلیل تزریق عایق پلی یورتان، عملاً به صورت یک فضای عایق صنعتی عمل می کند، اما عایق بندی در نوع دوم ضعیف تر اجرا می شود. مورد دیگری که باید به آن توجه کرد وزن تمام شده بیشتر در کانکس های ورقی است ، بنابراین جهت حمل و نقل آنها به جرثقیل های بزرگتری نیاز است.

موارد استفاده

طرحهای مختلف ورق کانکسی که از انواع ورقهای طرح دار به حساب می آیند در تولید انواع سازه های موقت همچون انواع کانتینر و کانکسها به کار میروند. وزن سبک، مقاومت بالا، هزینه های پایین ، استحکام شیمیایی و بیولوژیک، سهولت جابجایی و نصب و تنوع در ابعاد و رنگ از مهمترین مزایای انواع ورق کانکسی هستند. مصارف این سکونتگاه های موقتی بیشتر به عنوان دفاتر کارگاهی، اداری، کانکسهای نمایشگاهی، خدمات شهری، واحدهای امدادی، انبارها و سردخانه ها، کانکس های چرخ دار و اقامتگاه های ساحلی است. این سازه ها به اشکال معمولی شش وجهی، بدون سقف، تونلی، بغل بازشو و عایق بندی شده برای مصارف گوناگون ساخته می شوند.

ورقهای کانکسی اگرچه  به عنوان پوشش سقف، استقامت لازم را ندارند، اما در پوششهای سطحی بسیار مقرون به صرفه هستند. همچنین از این پوشش های فلزی به عنوان حفاظ و حصار ساختمانی در کارگاه های ساختمانی استفاده می شود. در کانکس های امروزی به منظور مقاومت و دوام بیشتر از ورقهای گالوانیزه به عنوان ورق کانکسی در نمای بیرون استفاده می شود. به خاطر موارد استفاده بیشتر این ورقها در نما سازی در تولید ورق کانکسی از انواع ورقهای روغنی، ورق سیاه یا گالوانیزه رنگی استفاده می شود. ورق کانکسی با طرح سینوسی و طرح سفالی نیز برای پوشش انواع سقف به کار گرفته می شود.

انواع ورق مورد استفاده در تولید ورق کانکسی

● ورق روغنی:

جنس این نوع ورق کانکسی از فولاد بوده که به روش نورد سرد تولید می شود. در فرایند تولید این ورق،، فولاد در دمای معمولی به شکل ورق با ضخامت زیاد تحت فشار غلطک و کشش قرار گرفته و به مرور از ضخامت آن کاسته می‌شود. این فناوری  امکان تولید ورقهایی با ضخامت های نازک تری را فراهم می کند که در فرایند نورد گرم میسر نیست. از آنجا که فولاد به کار رفته در این روش، بدون پیش گرمایش نورد می‌شود به عنوان نورد سرد نامیده
می شود. به دلیل کاهش اصطکاک، کاهش زنگ زدگی و سهولت بیشتر هنگام تولید به سطح این ورق روغن پاشیده می شود. به همین علت به طور عمومی به آن ورق روغنی گفته می شود. استحکام این ورقها بسیار بالا بوده و معمولاً با لایه ای از رنگ پوشانده می شوند. این لایه رنگی به عنوان حفاظی در مقابل خورندگی و زنگ زدگی عمل کرده و عمر پوشش را افزایش می دهد استحکام کششی این ورق ها در حد psi  85000 است.

● ورق سیاه:

این ورق کانکسی نیز از جنس فولاد است اما به روش نورد گرم (دمای ذوب 1280 درجه سانتیگراد) تولید می شود. در واقع نام ورق سیاه ربطی به خصوصیت آن ندارد و این نام فقط به خاطر سطح مات و خشن به آن داده شده است. این رنگ تیره به علت فرایند تولید در حرارت بالا ایجاد می شود. در ساخت این ورق از عناصر مختلفی مانند گوگرد، سیلیسیم، فسفر، کربن، منگنز و مس استفاده می‌شود. از آنجا که این نوع ورق در ساختار خود کربن کمی دارد به نام فولاد نرم نیز شناخته می‌شود. به همین دلیل این نوع ورق شکل پذیری، نرمی و انعطاف‌پذیری بالایی دارد. این ورق در ضخامت های مختلف تولید می شود و ضخامت های کمتر این نوع ورق در تولید انواع کانکس ها استفاده فراوان دارد. استحکام کششی این ورق ها در حد  psi  67000 است.

● گالوانیزه رنگی:

به ورق فولادی روکش شده با فلز روی، ورق گالوانیزه گفته می شود. این ورق کانکسی نیز مشابه ورقهای دیگر از جنس فولاد است اما حاوی یک روکش گالوانیزه است. این فرایند یکی از اقتصادی ترین روش های محافظت فولادها در مقابل محیط های خورنده است. هرچند ضخامت این ورق کانکسی کمتر از نیم میلیمتر است، اما به دلیل پوشش گالوانیزه خود، مقاومت زیادی در مقابل عوامل شیمیایی و زنگ زدگی دارد. این ویژگی سبب شده که عمر این نوع ورق کانکسی بسیار افزایش یافته و گزینه مناسبی برای ساخت کانکسهای ویلایی باشد.

روش های متفاوتی برای گالوانیزه کردن فولاد وجود دارد. از اقتصادی ترین روش های گالوانیزه نمودن ورقهای آهنی، غوطه ور کردن آهن در حوضچه روی مذاب و یا الکترو گالوانیزه کردن آهن(نشاندن یونهای روی با جریان الکتریکی) است. میزان پوشش گالوانیزه بستگی به مقدار روی به کار رفته (100 تا 350 گرم بر متر مربع) و سرعت سرد کردن فرایند دارد. مصرف این ورقها بیشتر در مواردی است که سازه موقت در معرض رطوبت قرار داشته و امکان خوردگی یا زنگ زدگی ورق وجود داشته باشد. ضخامت لایه رنگ این ورقها معمولاً در حد 40-30 میکرون بوده و جنس آن از نوع رنگ کوره ای است. ضخامت کلی این نوع از ورقهای کانکسی از 4/0 تا 2 میلیمتر متغیر است.

● ساندویچ پانل:

ساندویچ پانل ها از انواع ورق کانکسی  هستند که به طور کلی از دو صفحه فلزی تشکیل می شوند که مابین آنها عایق تزریق شده است. انواع مختلف ساندویچ پانل ها با ورقهای کانکسی مختلف و عایقهای پلی استایرن، پشم سنگ، پشم شیشه، پلی یورتان تولید می شوند. سهولت کار، جابه جایی، نصب، سبک بودن و عایق بندی مناسب حرارتی و رطوبتی از مهمترین ویژگیهای این ورقها میباشد. از این ورقها در ساخت انواع سردخانه های ثابت و متحرک، اتاق های ایزوله بیمارستانی، پوشش های سقفی، انواع کیوسک ها و کلین روم های آزمایشگاهی، دفاتر کارگاهی، درمانگاه صحرایی، سرویس بهداشتی، نمازخانه و محیط آموزشی، تعمیرگاه سیار، پست نگهبانی، ویلاهای یک و دو طبقه استفاده می شود. نظر به اینکه این نوع ورق کانکسی ویژگیهای خاصی از جمله عایق حرارتی و صوتی، مقاومت در برابر رطوبت، ضد احتراق دارد، علاوه بر زیبایی ظاهری باید به این نکات هنگام نصب آنها توجه شود:

آب‌بندی کردن اتصالات پس از قرارگیری نری و مادگی ساندویچ پانل دیواری، توسط چسب سیلیکون انجام شود. از تکیه گاه مناسبی برای محکم کردن پیچ ها استفاده شود. هنگام اجرا در فضاهای باز، فاصله بین ستون‌ها با توجه به عرض و ارتفاع پانل‌ها ، محل قرارگیری آنها و جهت و سرعت وزش باد در منطقه مورد توجه قرار گیرد. در پانل های سقفی، از فلاشینگ و آب روهای مناسب و آب بندی دقیق استفاده شود. در اتصالات حتماً از پیچ و مهره های واشردار استفاده شود.