صفحات فلزی که به نام بیس پلیت نیز شناخته می‌شوند، قطعات فولادی حیاتی در ساخت و ساز و صنایع گوناگون هستند. این قطعات با اشکال مربع یا مستطیل و به صورت ورقه‌ای با ضخامت‌های مختلف تولید می‌شوند و در بسیاری از وسایل پرکاربرد روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله به بررسی دقیق این ورق ها و کاربردهای آن ها خواهیم پرداخت.

آنچه در این مقاله میخوانید

بیس پلیت چیست؟

ورق های فولادی با سطحی صاف و ضخامت های گوناگون که به آنها پلیت گفته می شود، به دلیل خاصیت شکل پذیری و خم شدن بالا در صنایع مختلف کاربرد دارند. این قطعات که اغلب از ورق سیاه ساخته می شوند، طی فرآیندی شامل برش و جوشکاری ورق های فولادی تولید می شوند. از پلیت ها در ساخت اجزای سازه ای مانند تیرها، صفحات تقویت کننده و صفحات ستون استفاده می شود. این محصول با قابلیت شکل دهی و انعطاف پذیری بالا، در موارد تزئینی نیز با پوشش های مختلفی مانند نقره، پلاتین یا طلا عرضه می شود و در دو نوع مسطح و رول پیچ خورده تولید می شود.

انواع پلیت فلزی

این محصولات فلزی شامل انواع مختلفی می شوند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

دیازو: پلیت‌های دیازو، که لایه‌ای نازک از فلز آلی و حلال را در خود جای داده‌اند، معمولاً از دوام و پایداری کمتری برخوردارند.
فتوپلیمر: پلیت‌های فتوپلیمر، که فرآیند تولیدی مشابه با پلیت‌های دیازو دارند، از پایداری و دوام بیشتری در مقایسه با آن‌ها برخوردارند و مقاومت خوبی در برابر سایش از خود نشان می‌دهند.
هالید نقره: محصول مورد نظر معمولا در کارهای عکاسی استفاده می شود، زیرا این ماده هنگامی که نور به آن برخورد می کند، واکنش داده و می توان از آن برای تولید عکس و فیلم بهره برد.
پلی‌استر: این محصولات همانند هالید نقره هستند و کاربرد استفاده از آن ها در چاپ های تک رنگ است.
تین‌پلت: این پلیت فلزی در جهت تولید قوطی های مختلف در صنایع مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربردهای بیس پلیت

پلیت‌ها، قطعات فلزی همه‌کاره‌ای هستند که در صنایع مختلف کاربرد دارند. در اینجا به برخی از این کاربردها اشاره می‌کنیم:

صنعت چاپ:

پلیت‌ها نقش کلیدی در فرآیند چاپ افست ایفا می‌کنند. آنها به عنوان حامل تصویر عمل می‌کنند و به انتقال آن به کاغذ یا سایر مواد چاپی کمک می‌کنند. انواع مختلفی از پلیت‌ها برای کاربردهای گوناگون وجود دارند، از جمله آن ها می توان به پلیت‌های هالید نقره برای چاپ عکس و فیلم، پلیت‌های دیازو و فتوپلیمر برای چاپ متن و تصویر و پلیت‌های فلزی برای چاپ با تیراژ بالا اشاره کرد.

ساختمان‌سازی:

پلیت‌ها در ساختمان‌سازی نیز کاربردهای متنوعی دارند. از آنها برای ساخت صفحات فلزی، تیرهای ساختمانی، صفحات تقویت‌کننده و اتصالات استفاده می‌شود. به عنوان مثال، از پلیت‌ها در ساخت صفحات ستون برای اتصال تیرهای فولادی به پایه‌های بتنی استفاده می‌شود.

صنعت خودروسازی:

یکی دیگر از موارد کاربرد آن ها در خودروسازی است. از آنها برای ساخت قطعات مختلف خودرو مانند بدنه، شاسی و قطعات داخلی استفاده می‌شود. برای آشنایی با کاربرد ورق گالوانیزه در صنعت خودرو سازی کلیک نمایید.

سایر صنایع:

پلیت‌ها در صنایع دیگر نیز کاربرد دارند. از جمله در ساخت لوازم خانگی، تجهیزات الکترونیکی، ماشین‌آلات صنعتی و غیره.

روش تولید پلیت فلزی

روش تولید این محصولات در کارخانه به این صورت است که ورق های فولاد را تبدیل به قطعات کوچکتر در اندازه و ضخامت های مختلف می کنند. در واقع تولید این محصولات شبیه به تولید انواع ورق های آهن است. به طور کلی مراحل تولید این ورق ها شامل موارد زیر می شود:

آماده‌ کردن اسلب:

اصلی ترین ماده در ساخت پلیت ها این اسلب یا تختال است، زیرا پایه این قطعات را تشکیل می دهند. طول این محصولات با طول پلیت فلزی یکسان است و به به صورت ورقه های مستطیلی شکل استفاده می شوند.

نورد گرم:

در ادامه این فرآیند اسلب ها را از میان غلتک ها عبور می دهند که این کار چندین بار صورت می گیرد و سپس آن ها را تحت فشار و همینطور گرما قرار داده تا ضخامت آن ها کمتر شود و در نهایت به صورت پلیت در بیایند. برای آشنایی بیشتر با نورد گرم کلیک نمایید.

خنک‌ سازی:

بعد از آن نوبت به خنک کردن این محصولات می رسد. در واقع خنک کردن این قطعات برای اینکه بتوانند دوام لازم را پیدا کنند، ضروری است.

تمیزکاری:

هنگامی که قطعات از دوام و استحکام کافی برخوردار شدند، آن ها را در مواد اسیدی شناور می کنند تا به این صورت ناخالصی ها و مواد اضافی روی آن ها شسته شود و در نهایت آن ها را با آب تمیز می کنند.

بازرسی و برش:

آخرین مرحله کار شامل بازرسی می شود. این کار برای اطمینان از کیفیت محصول ضروری است. بعد از آن محصول را طبق خواسته مشتری به قطعات با ضخامت های مختلف تبدیل می کنند.

ضخامت ها و استانداردهای پلیت فلزی

پلیت‌ها که قطعات فلزی پرکاربرد در صنایع مختلف هستند، با ضخامت‌ها و استانداردهای گوناگونی تولید می‌شوند. این تنوع، امکان انتخاب پلیت مناسب برای هر کاربرد را فراهم می‌کند. در این مطلب، به بررسی جامع ضخامت‌ها و استانداردهای پلیت می‌پردازیم.

ضخامت‌های رایج پلیت

ضخامت پلیت‌ها معمولاً بر حسب میلی‌متر (mm) اندازه‌گیری می‌شود. ضخامت‌های رایج پلیت عبارتند از:

ضخامت‌های نازک (کمتر از 3 میلی‌متر): این پلیت‌ها بیشتر در کاربردهای سبک مانند ساخت لوازم خانگی، قطعات الکترونیکی و صنایع بسته‌بندی استفاده می‌شوند.
ضخامت‌های متوسط (3 تا 6 میلی‌متر): این پلیت‌ها در ساخت قطعات خودرو، ماشین‌آلات صنعتی و سازه‌های فلزی سبک کاربرد دارند.
ضخامت‌های ضخیم (بیش از 6 میلی‌متر): این پلیت‌ها در صنایع سنگین مانند ساخت کشتی، پل، مخازن تحت فشار و سازه‌های فلزی سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرند.

استانداردهای پلیت

استانداردهای مختلفی برای تولید پلیت وجود دارد که به تضمین کیفیت و یکنواختی محصول کمک می‌کنند. برخی از مهم‌ترین استانداردهای پلیت عبارتند از:

استاندارد ASTM:

این استاندارد توسط انجمن آمریکایی مواد و آزمون (ASTM) تدوین شده و شامل مشخصات فنی و روش‌های آزمون برای انواع پلیت‌های فولادی است.

استاندارد DIN:

این استاندارد توسط مؤسسه استاندارد آلمان (DIN) تدوین شده و مشابه استاندارد ASTM است.

استاندارد EN:

این استاندارد توسط کمیته استاندارد اروپا (CEN) تدوین شده و در کشورهای اروپایی اجرا می‌شود.

استاندارد JIS:

این استاندارد توسط مؤسسه استاندارد ژاپن (JIS) تدوین شده و در کشور ژاپن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

عوامل مؤثر در انتخاب ضخامت و استاندارد پلیت

انتخاب ضخامت و استاندارد مناسب برای پلیت، به عوامل مختلفی بستگی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از:

نوع کاربرد: نوع کاربرد پلیت، مهم‌ترین عامل در انتخاب ضخامت و استاندارد آن است. برای مثال، در ساخت یک پل، از پلیت‌های ضخیم با استاندارد بالا استفاده می‌شود، در حالی که در ساخت یک قطعه کوچک الکترونیکی، از پلیت‌های نازک با استاندارد پایین‌تر می‌توان استفاده کرد.
شرایط محیطی: شرایط محیطی که پلیت در آن قرار می‌گیرد، نیز در انتخاب ضخامت و استاندارد آن مؤثر است. برای مثال، اگر پلیت در معرض رطوبت یا مواد شیمیایی قرار داشته باشد، باید از پلیتی با مقاومت بالا در برابر خوردگی استفاده شود.
بارگذاری: میزان بارگذاری که پلیت باید تحمل کند، نیز در انتخاب ضخامت و استاندارد آن تأثیر دارد. هرچه بارگذاری بیشتر باشد، ضخامت پلیت نیز باید بیشتر باشد.

جمع بندی

این قطعات از جنس‌های مختلفی مانند فولاد، آلومینیوم و مس ساخته می‌شوند و در ضخامت‌های گوناگون تولید می‌شوند. پلیت‌ها به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، از جمله استحکام بالا، شکل‌پذیری مناسب و قابلیت جوشکاری، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند.